Ông Obama trong bài phát biểu được phát đi từ Nhà Trắng. Ảnh: Reuters.

Bloomberg bình luận ông Obama đã lên kế hoạch rút trước 10.000 quân khỏi Afghanistan trong năm nay do “sự ủng hộ của công chúng với cuộc chiến kéo dài gần 10 năm này đã suy giảm nghiêm trọng”.

“Chúng ta bắt đầu việc rút quân ở một vị thế mạnh”, ông Obama nói trong bài phát biểu được phát hình trên toàn quốc từ Nhà Trắng. “Những làn sóng chiến tranh đã rút lui”.

Hiện ông Obama đang chịu áp lực ngày càng gia tăng từ dư luận, các nghị sĩ và một số ứng viên Cộng hòa có thể ra tranh cử tổng thống năm 2012 liên quan đến vấn đề rút quân khỏi Afghanistan. Những lời kêu gọi này ngày càng mạnh mẽ sau khi thủ lĩnh Al Qaeda, Osama bin Laden, đã bị tiêu diệt.

Tổng thống Mỹ ra lệnh tăng quân vào năm 2009 để đối phó với làn sóng nổi dậy Taliban và ngay cả sau khi đã rút quân đợt này, vẫn còn khoảng 66.000 lính Mỹ ở Afghanistan, gấp đôi so với khi ông Obama đắc cử hồi năm 2008. Ngoài ra còn có 40.000 nhân viên, cả quân sự lẫn dân sự, của các quốc gia khác, hiện cũng đang lên kế hoạch giảm bớt sự can dự tại đây.

Những cuộc chiến hơn 1 nghìn tỷ và 6.089 lính Mỹ thiệt mạng

Chi phí cho cuộc chiến, đóng góp đáng kể vào thâm hụt ngân sách mà cả quốc hội Mỹ và ông Obama đều cam kết sẽ cắt giảm, cũng là chủ đề gây nhiều tranh cãi. “Trong thập kỷ qua, chúng ta đã chi hàng nghìn tỉ USD cho chiến tranh, vào thời kỳ mà nợ tăng cao và kinh tế khó khăn”, ông Obama nói. “Đã đến lúc tập trung vào việc xây dựng ở quê nhà”.

Những cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan đã khiến 6.089 lính Mỹ thiệt mạng và tiêu tốn hơn một nghìn tỉ USD, theo số liệu từ Bộ quốc phòng Mỹ. Con số đó còn chưa bao gồm những chi phí không được khai báo khác ước tính 100 tỉ USD như chi phí cho hoạt động tình báo, hay các chi phí trong dài hạn cho các cựu chiến binh và gia đình binh sĩ thiệt mạng, cũng như cho 44.266 lính Mỹ bị thương ở Iraq và Afghanistan.

Ngân sách năm tài khóa 2011 của chính quyền Obama bao gồm 113,5 tỉ USD chi cho các chiến dịch ở Afghanistan, so với mức 56,1 tỉ USD năm 2009, cộng thêm 45,8 tỉ USD nữa cho Iraq.

Ông Obama không đưa ra một lịch trình cụ thể cho việc rút quân, nhưng nói nó sẽ diễn ra “với một tốc độ chắc chắn” cho tới khi các lực lượng sở tại có thể nhận trách nhiệm đảm bảo an ninh quốc gia. Những cuộc thăm dò dư luận cho thấy ngày càng có nhiều người Mỹ không đồng tình với cuộc chiến tranh này và muốn việc rút quân diễn ra nhanh hơn.

Một cuộc điều tra ý kiến của Trung tâm Pew Research công bố ngày 21-6 cho thấy lần đầu tiên có đa số người Mỹ, 56%, muốn các binh sĩ của họ trở về nhà ngay lập tức thay vì đợi đến khi tình hình Afghanistan ổn định trở lại. Đây là mức tăng tám điểm phần trăm so với tháng 5 và 16 điểm phần trăm so với một năm trước. Cuộc điều tra được tiến hành từ 15 đến 19-6 với 1.502 người trưởng thành và có độ lệch chuẩn 3,5%.

Theo tuoitre.vn